Notennamen

Om noten te kunnen spelen moet je eerst wel weten wat je speelt. Zowel op de piano als bij een notenbalk is het belangrijk dat jij de notennamen allemaal kunt herkennen. Elke noot heeft een eigen naam. Dit helpt jou om precies te weten waar je wat moet spelen.

Notennamen op een piano

Notennamen piano
Links van de twee zwarte noten vind je de C.

Wanneer je de middelste noot van een piano vind, heb je de noot C. Vanuit deze noot is het spelen en leren meestal erg makkelijk. Vandaar ook dat veel mensen die lesgeven beginnen over het spelen van de C.

Hierboven vind je een afbeelding van een klavier van een piano met alle namen van de witte noten. Probeer het midden van je eigen piano te zoeken en kijk op de plek waar twee zwarte noten zitten. Links van deze twee zwarte noten vind je de C. Wanneer je vanaf een C verdergaat, ga je het alfabet af tot de G. Je krijgt dus de witte noten: C D E F G. Vanaf de G ga je naar de A en sluit je af met de B. Je hebt dus altijd de eerste 7 letters van het alfabet. De volgorde zal alleen niet altijd van A tot G zijn, aangezien een lied niet altijd in A gespeeld wordt.

Op het klavier heb je verschillende octaven. Een octaaf bestaat uit 7 witte noten. Afhankelijk van waar je begint hebben deze noten de naam: C D E F G A B. Daarna begint er weer een nieuw octaaf. De zwarte toetsen tussen al deze noten worden uitgelegd in het onderwerp: toonafstanden.

Notennamen op bladmuziek

Notennamen
Notennamen op G-sleutel en F-sleutel.

Voordat je een notennaam zoekt op bladmuziek zul je moeten kijken of de noot op de G-sleutel of F-sleutel staat. Vanuit daar kan je kijken waar de noot staat en welke letter erbij hoort.

Op de afbeelding vind je een overzicht van alle noten met bijgevoegde letters. De bovenste rij is de G-sleutel en de onderste de F-sleutel. Houdt er wel rekening mee dat de F-sleutel vaak met de linkerhand wordt gespeeld. Dit is meestal aan de linkerkant van de piano. De G-sleutel wordt weer aan de rechterkant gespeeld en begint bij de middelste C. De hoogste C van de F-sleutel komt overeen met de laagste C van de G-sleutel.

Stamtonen op bladmuziek

Wanneer je kijkt naar de bovenstaande noten zie je dat elke noot zijn eigen lijn heeft. De ene zit tussen twee lijnen in en de andere doorkruist het weer. Doordat er veel notennamen zijn, is er vroeger besloten om ook deze weer in te delen in groepen. Zo vallen degene die we in dit artikel noemen, de eerste zeven letters van het alfabet (A B C D E F G), onder de stamtonen. Dit zijn de witte noten op de piano en worden over het algemeen ook het meest gebruikt tijdens het spelen. Deze stamtonen bij elkaar hebben ook een naam gekregen: namelijk een octaaf.

Uitleg octaaf en noten locatie

In een octaaf vind je alle noten die tussen de eerste en achtste toon zitten. Het omvat alle zeven tonen die horen bij een toonladder. Dit betekent bij bijvoorbeeld een C toonladder dat de noten C, D, E, F, G, A en B hier in vallen. De achtste noot, die ook een C is, wordt niet meegeteld. Meer hierover wordt uitgelegd bij het artikel over de octaaf.

De locatie van een noot wordt niet altijd alleen met C aangegeven. Het kan namelijk zijn dat de noot niet in het midden gespeeld dient te worden. Vandaar dat je ook wel eens C1 of bijvoorbeeld C3 tegenkomt. Dit geeft aan waar je de C op de piano moet spelen. C1 is de eerste C op het klavier en C3 is de derde. Zo weet je gelijk ook waar alle andere noten gespeeld moeten worden.

Een aantal handigheidjes

Vind je het lastig om notennamen te onthouden? Of weet je nog steeds niet zo goed wat je nu eigenlijk aan het doen bent? Geen probleem! Wij hebben een aantal handigheidjes bedacht om je op weg te helpen. Als je vanaf de F telkens één witte noot overslaat krijg je het Engelse woord: FACE (gezicht in het Nederlands). Wanneer je dit goed onthoudt heb je al 4 van de 7 noten te pakken. Vanuit daar zijn ook de andere makkelijk te vinden. De F-noot vind je aan de linkerkant van de drie zwarte toetsen.

Wanneer je begint met piano spelen en je het echt lastig vindt om al deze noten te onthouden, kun je met papier en plakband de notennamen opplakken. Haal ze er alleen wel zo snel mogelijk weer van af. Je leert namelijk sneller wanneer je zonder speelt.